Hisse senedi nedir sorusunun cevabını, ilginç terimler kullanmadan tabiri caizse halk dilinde anlatmaya çalışıyoruz. En iyi yatırım araçları arasında yer alan hisse senedi türleri ile ilgili de bildiklerimizi paylaşıyoruz.
Borsa Nedir ? Borsadan Para Kazanılır mı ? konusunda bahsettiğimiz, hisse senedinin ne olduğunu en basit şekilde anlatmaya çalışacağım.
Yazıda Neler Var?
Hisse Senedi Nedir?
Hisse senedi nedir sorusunun cevabını tüm herkesin rahatça anlaması açısından örnekle açıklamak isteriz. Örneğin, A şirketi 100 olsun. A şirketi 30’nu halka açıyor yani şirket kurucularına, ıvırına zıvırına falan 70 kalıyor, halka 30’luk kısmı açılıyor. Siz borsadan (zaten borsanın kuruluşunun en büyük sebebi budur) hisse senedi alarak o şirkete bir nevi ortak oluyorsunuz, ortaklığın oranı ise (%0.2, %1.5, %3 gibi) sizin paranıza ya da ne kadar almak istediğiniz hisse sayısına göre değişiyor.
Eğer A şirketi kar sağlarsa, sizde büyük ya da küçük para kazanıyorsunuz veya kar sağlayınca A şirketinin hisse fiyatları artıyor ve sizin elinizdeki senetlerin değeri de artmış oluyor, yine para kazanıyorsunuz. Ama kısa süre içerisinde, Forex de olduğu gibi çok büyük paralar kazanamıyorsunuz. Borsa uzun vadede kazanç sağlamak isterseniz işinize yarar. Gerçi 100 milyon dolarlık hisse satın alıp, 2 gün sonra hisse değeri az biraz da artsa satarsanız, 100 milyon dolarınız size 105 milyon dolar olsa. Şimdi 5 milyon dolarda az para değil yani 🙂 Kendi yazdıklarımla çeliştim iyi mi ? Neyse hisse senedi kabaca budur. Tabi hisse senetlerinin de türleri mevcut.
Hisse Senedi Türleri
Hisse senedi nedir sorusunun cevabını verdiğimizi düşünerek, hisse senedi türleri nelermiş kısaca onlardan bahsedelim.
- Eğer hisse senedi isme düzenlenmiş ve deftere o isimle kayıt yapılmış ise nama yazılı hisse senedi deniyor ama hisse senedi kimin elinde ise onun olmasına hamiline yazılı hisse sendi deniyor.
- Imtiyazlı hisse senedi, pay sahibine şirket yönetimine katılma, oy kullanma, kazançtan pay veriyor. Borsada satılan hisse senetleri genellikle adi hisse senedi olarak tanımlanıyor ancak sözleşmede farklı bir karar olmaması gerekiyor. Adi hisse senetleri herkese eşit haklar tanıyor.
- Şirket kendi kaynaklarından sermaye artırımına karşılık olarak ortaklarına para almaksızın dağıttığı hisse senetlerine bedelsiz hisse senedi deniyor. Ama şirkete kaynak sağlamak için, normal değerine veya daha yükseğine satılan hisse senedine bedelli hisse senedi olarak adlandırılıyor.
- Nominal (senedin üzerinde yazılan) değerlere satılan hisse senetlerine primsiz hisse senedi, nominal değerlerin daha fazlasına satılan hisse senetlerine ise primli hisse senedi denmektedir.
- Şirketin kurulumu esnasında emeği geçenler için; oy kullanma, yönetime katımla hakkı vermeyen fakat kazancına iştirak edebilmelerini sağlayan hisse senetlerine kurucu hisse senedi, kişilerin alacakları ya da hizmetleri karşılığında çıkarılan hisse sentlerine ise intifa hisse senedi denir. Bu senetlerin sahiplerinin ortaklık hakkı bulunmamaktadır.
